Podobno każdy z nas rodzi się pomysłowy i twórczy. I rzeczywiście coś w tym jest; wystarczy poobserwować przez chwilę zabawy naszych dzieci, które niestrudzone nadają nowe tożsamości miskom czy łyżkom kuchennym lub wcielają się w role swoich bajkowych bohaterów. Później dzieci idą do szkoły i muszą zmierzyć się z systemem, w którym rozpoczynają wyścig o najlepsze stopnie, odznaki, certyfikaty i inne poziomy wtajemniczenia, które mają zapewnić im w przyszłości dobrą, dochodową pracę i sukces.

Pierwsze rozczarowanie przychodzi, kiedy świeżo upieczony absolwent z piątką na dyplomie wybiera się na rozmowę kwalifikacyjną. Tam zwykle okazuje się, że wiedza książkowa i piątki w indeksie nie koniecznie muszą być gwarantem powodzenia. Dlaczego? Może właśnie dlatego, że ktoś zapomniał o uwzględnieniu w programach nauczania przedmiotów z kreatywności, rozpoznawania i pielęgnowania rzeczywistego potencjału uczniów. A może dlatego, że większą uwagę przywiązuje się do oceniania, porównywania, ganienia za porażki zamiast nagradzania nawet najmniejszych sukcesów.

Na szczęście zaczynamy dostrzegać, że nie tędy droga, że nawet realizując ustalony program nauczania, można wykorzystać metody pracy pobudzające samodzielne myślenie, empatię i kreatywność. Zobaczcie jak to działa w wybranych szkołach i uczelniach.

Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi

Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi od lat kształci w sposób innowacyjny. Studenci zdobywają wiedzę i umiejętności, a także społeczne kompetencje poprzez realizację własnych projektów o różnej tematyce: prospołecznej, artystycznej, z zakresu przedsiębiorczości. Tradycja uczenia kreatywności to 22 lata doświadczeń AHE – absolwenci często dopiero po kilku latach, jakie miną od ukończenia studiów, zdają sobie sprawę, że trening twórczej aktywności przydaje się w świecie, w którym jest coraz większe zapotrzebowanie na nowe, niestandardowe rozwiązania. Absolwenci Akademii wyposażeni w kompetencje interpersonalne, lepiej radzą sobie w pracy zespołowej, obecnie najbardziej powszechnej formie wykonywania projektów. Gwarancją dobrego zaprojektowania produktu, czy usługi okazuje się empatia, umiejętność przyjęcia sposobu myślenia użytkowników, spojrzenia z ich perspektywy na rzeczywistość.

Kadra dydaktyczna Uczelni wprowadza najnowsze metody kształcenia dzięki uczestnictwu w projektach międzynarodowych, gdzie dokonuje się wymiana doświadczeń i dobrych praktyk. Design Thinking z zastosowaniem w edukacji to nowa możliwość ulepszenia pracy studentów w działaniach projektowych, a także we współpracy z otoczeniem społeczno-gospodarczym. AHE jako jeden z partnerów projektu D-Think, design thinking – zastosowanie w edukacji i szkoleniach realizowanego w ramach programu Erasmus+ wprowadza na zajęciach dla studentów tę współczesną metodę badania i analizowania problemów, prototypowania i realizacji projektów, przy dużym angażowaniu działań wizualnych (http://www.d-think.eu/). Końcowym produktem projektu D-Think będzie metodologia pracy oraz mobilny kurs z instrukcją i praktycznymi przykładami (case studies) dostępny dla edukatorów i trenerów chcących wdrożyć w swojej pracy nowe metody i technologie, które pozwolą nauczycielom akademickim sprostać oczekiwaniom XXI wieku. Tymczasem design thinking jako sposób działania wspierający proces nauczania i uzupełniający metodę projektów jest prezentowany w Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi w formie spotkań z nteresariuszami projektu D-Think.

Szkoła Podstawowa Nr 13 w Olsztynie

Jedna z olsztyńskich, publicznych, niczym niewyróżniających się szkół, a w niej nauczyciel z pasją, oddany swoim uczniom, dbający o ich wszechstronny rozwój. Pani Jolanta Okuniewska, bo o niej mowa, dba o to, aby jej uczniowie byli empatyczni, tolerancyjni, otwarci na świat i ludzi, nie bali się zadawać pytań. Próbuje wpoić im, że są ważni i mają wpływ na otaczającą ich rzeczywistość. Wzmacnia ich wewnętrzną motywację do pogłębiania wiedzy stosując alternatywne do ocen sposoby weryfikacji ich umiejętności. Nauczycielka w swojej codziennej pracy wykorzystuje smartfony, tablety i komputery podłączone do Internetu, pokazując dzieciom jak te nowoczesne urządzenia można wykorzystać do pozyskiwania wiedzy, nie tylko zapewniania rozrywki. Dzieci długotrwale nieobecne w szkole mogą nadal uczestniczyć w jej zajęciach dzięki wykorzystaniu Skype’a. Za swoją pasję i podejście do nauczania Pani Jolanta znalazła się w gronie 50 nauczycieli z całego świata nominowanych do Global Teacher Prize.

Institute of design, Stanford University

W procesie nauczania uczelnia wdrożyła metodologię nauczania tworzenia innowacji opartą na kreatywnym i multidyscyplinarnym podejściu. Wykorzystuje design thinking czerpiąc z takich dziedzin jak inżynieria, sztuka, design, nauki społeczne i inne, aby wprowadzić studentów w świat tworzenia zmiany i prawdziwej wartości. Studenci pracują w zróżnicowanych grupach na prawdziwych projektach. Są wciąż zachęcani do podejmowania wyzwań i rozwiązywania rzeczywistych problemów. Proces kształcenia studentów to ciągłe „learning by doing”. Studentom nie prezentuje się problemów do rozwiązania, ale prosi się ich o samodzielne ich definiowanie i poszukiwanie możliwych rozwiązań.

Uniwersytet Europejski Viadrina we Frankfurcie

Uniwersytet Europejski Viadrina we Frankfurcie nie uczy studentów ekonomii jak zarabiać pieniądze, ale jak zmieniać świat, zaspokajać potrzeby innych, a dopiero później jak tworzyć modele biznesowe i odnieść sukces. Studenci samodzielnie mogą kreować swój program nauczania zgodny z ich zainteresowaniami i planowaną ścieżką zawodową. Są zachęcani do podejmowania pozaakademickich aktywności, takich jak np. organizowanie konferencji. Uczelnia traktuje swoich studentów jak partnerów, słuchając ich potrzeb i dostosowując program nauczania do ich zainteresowań. Zajęcia prowadzone przez praktyków biznesu wymagają od studentów prowadzenia własnych projektów. Duży nacisk kładzie się na wykorzystanie kreatywnych metod rozwiązywania problemów biznesowych. Studenci wyposażeni w teoretyczną wiedzę na temat design thinking są zachęcani do planowania i przeprowadzania własnych procesów, umożliwiających rozwiązanie konkretnych problemów. To właśnie w czasie prowadzenia tych projektów uczą się przeprowadzenia poprawnej analizy rynku, przygotowania ciekawych strategii marketingowych itp. Zaliczenia przedmiotów nie polegają na zdobywaniu ocen za wykazanie się wiedzą teoretyczną, ale np. za prezentację własnych biznesplanów. W procesie motywowania studentów wykorzystuje się elementy rywalizacji, np. konkursy, w których nagrodą może być między innymi udział w dodatkowych warsztatach. Takie metody nauczania dają studentom nie tylko wiedzę, ale pozwalają na zdobycie praktycznych umiejętności biznesowych.

Wybór powyższych przykładów był całkowicie subiektywny i z całą pewnością jest ich zdecydowanie więcej. Okazuje się, że design thinking i inne kreatywne metody nauczania mogą pomóc w kształtowaniu pewnych siebie i swoich umiejętności młodych ludzi, którzy świadomie wybiorą drogę zawodową zgodną ze swoimi zainteresowaniami i umiejętnościami.

Obyśmy na swej drodze spotykali nauczycieli z pasją, a nasze dzieci kończyły szkoły z pełnym przekonaniem, że mogą zmienić świat.

Znacie inne przykłady „kreatywnych szkół”? Podzielcie się nimi w komentarzach. Jeśli spodobał Wam się ten tekst, podzielcie się nim ze swoimi znajomymi i pamiętajcie o zapisaniu się do naszego newlettera – będziecie na bieżąco.